DOPING W DARCIE

Na tapet bierzemy dziś doping – temat znany każdemu fanowi sportu. Odpowiemy sobie na trzy kluczowe pytania - Czy w darcie istnieje kontrola antydopingowa? Co grozi za użycie substancji z listy zakazanych i kto został ukarany za doping? Czy alkohol jest zakazany?

CO DOPING MOŻE DAĆ DARTEROM? Zastanawiacie się pewnie, co doping może dać zawodnikom, którzy skorzystają z dobrodziejstw zakazanych substancji. Na pierwszym miejscu koncentrację. Mogą sprzyjać uspokojeniu się czy redukcji stresu. Na drugim miejscu stabilizację - postawy, tułowia czy ręki. Lepszą koordynację ręka-oko i wyostrzenie zmysłów, a nawet poprawę ostrości widzenia. Niektóre substancje mogą dodatkowo uśmierzać ból związany z kontuzją lub pobudzać organizm. Wydolność fizyczna to cecha rzadko wymieniana jako atrybut darterów, jednak często zawodnikom zdarza się rozegrać nie jeden, a dwa lub trzy mecze dziennie, a nawet 7 przy okazji Playersów. Praca nad motoryką i formą fizyczną staje się coraz bardziej doceniana, co widoczne jest na przykładzie Gabriela Clemensa, który trzy razy w tygodniu ćwiczy z fizjoterapeutą. Luke Humphries, Ross Smith czy Rob Cross po utracie wagi przyznają, jak ważna w grze jest kondycja. Niewątpliwie nawet w darcie doping może zapewnić przewagę.

ZAROBIŁ 4000£, A STRACIŁ 6000£ Testy na obecność narkotyków są w darcie obowiązkowe od 2006r. Wytyczne przyjęte przez darterskie federacje bazują na regulacjach Światowej Agencji Antydopingowej i liście substancji przez nią zakazanych. Pierwszym zawodnikiem, który nie przeszedł testu na obecność narkotyków był Robbie Green – Anglik, który w 2006r. doszedł do ćwierćfinału UK Open. Po zakończeniu przygody z turniejem został losowo przetestowany na obecność narkotyków. W wyniku pozytywnego testu wykazującego obecność marihuany w moczu był on zmuszony do zwrotu całej swojej wygranej w wysokości 4000£, został ukarany grzywną w wysokości 2000£ i zawieszeniem na 8 tygodni. Po incydencie stracił sponsorów, co skutkowało mniejszą liczbą rozegranych turniejów. Temat dopingu wrócił ze zdwojoną siła, kiedy w 2014r. Richie Burnett, były mistrz świata BDO, otrzymał pozytywny wynik testu na obecność narkotyków. Zażywanie kokainy tłumaczył depresją i problemami osobistymi, przez co jego zawieszenie w grze zostało zredukowane z 2 lat do 1,5 roku ze względu na „wyjątkowe okoliczności”. Co ciekawe kokaina jest substancją zabronioną wyłącznie podczas zawodów, co oznacza, że Prince of Wales musiał zostać złapany na gorącym uczynku.

Richie Burnett został zawieszony na 1,5 roku po pozytywnym wyniku testu na obecność narkotyków źródło: https://www.skysports.com/darts/news/12288/10037454/former-darts-world-champion-richie-burnett-banned-for-18-months LOSOWO I BEZ OSTRZEŻENIA Organem odpowiedzialnym za przeprowadzanie kontroli jest DRA. Darts Regulation Authority nadzoruje zachowanie zawodników, nakłada kary finansowe oraz zawiesza w grze i odpowiada za ich egzekwowanie. Lista substancji i metod zabronionych aktualizowana jest co roku, a testowanie odbywa się przez pobranie próbek moczu do badań. Kontrole na obecność substancji zabronionych są przeprowadzane: 1) wyrywkowo – tylko niektórzy zawodnicy mogą zostać poddani testom 2) losowo – niezależnie od rangi turnieju czy pozycji rankingowej – Michael van Gerwen wspomina, że jest kontrolowany około 3-4 razy w roku 3) bez ostrzeżenia – DRA nie ostrzega o zamiarze przeprowadzenia kontroli 4) poza turniejem i w czasie turnieju – substancje zabronione dzielą się na te „zabronione w każdym czasie” (przed, w trakcie i po turnieju), a także na „zabronione w czasie zawodów” (np. marihuana), dlatego zawodnik może zostać skontrolowany nawet po turniejowym zwycięstwie Każdy pozytywny wynik testu na obecność narkotyków powoduje wszczęcie dochodzenia i przesłuchanie dyscyplinarne. Zazwyczaj sprawa kończy się zawieszeniem (nawet dożywotnim), które wpływa również na sytuację finansową zawodnika. Przez utratę możliwości gry traci on sponsorów, którzy niechętnie wracają do gracza, który ma przyczepioną łatkę. Co ciekawe brak zgody dartera na wykonanie testu też jest karalne.

WDF z roku na rok raportuje testowanie na obecność narkotyków źródło: https://dartswdf.com/storage/uploads/40aae11c-67bc-403e-9048-8e4971c133ce/2019-WDF_Anti-Doping_Statistical-Report.pdf ALKOHOL LEGALNY Wyobrażacie sobie sytuację, w której na scenie zawodnik odpala papierosa, bierze łyk piwa i zbiera się do rzutu? Ja tak i właśnie tak wyglądały lata 80-te w darcie. Dart i alkohol często idą w parze. Wynika to z genezy samego sportu, jak i całej pubowej otoczki. Pomimo tego, że alkohol powoduje rozluźnienie mięśni, a spożywany w większych ilościach zmiany percepcyjne, NIE znajduje się na liście substancji zabronionych. Aby wyzbyć się pubowego wizerunku i PDC i WDF już dawno zakazało spożywania alkoholu na scenie. Zawodnicy mają dostęp jedynie do wody mineralnej. Mają jednak swobodę co do spożywania alkoholu przed samym meczem i w trakcie przerw. Znane są obrazki zataczających się, bełkoczących zawodników, którzy nie potrafili skonstruować wypowiedzi podczas wywiadu pomeczowego. Ostatni taki wybryk został zauważony po meczu 1. rundy Mistrzostw Świata PDC 2023, gdy to Mickey Mansell ucieszony z wygranej nad Benem Robbem walczył z samym sobą próbując odpowiedzieć na zadane pytanie. Podobnie jak w darcie w większości popularnych sportów alkohol nie jest substancją zakazaną. Wydaje się, że jednak tylko w przypadku darta dyskusja na temat jego spożywania jest tak ożywiona. ZDROWIE TO PODSTAWA Zawodnicy bardzo często zmuszeni są do przyjmowania niektórych leków. Pewne z zakazanych substancji mogą być składnikami leków stosowanych w leczeniu astmy, chorób układu oddechowego, nadciśnienia czy cukrzycy. Jak wiemy ta ostatnia dotknęła między innymi Jose de Sousę, Raymonda van Barnevelda czy Stephena Buntinga. James Wade od lat zmaga się z chorobą dwubiegunową oraz ADHD, które leczy wyłącznie terapeutycznie, co jest spowodowane między innymi ograniczeniami substancji, które może przyjmować. Ostatnio tę kwestię poruszał też Luke Humphries. Sam cierpi na ataki paniki i stany lękowe. Przyznaje, że nie może brać przepisanych mu leków ze względu na ograniczenia DRA. Jest pod opieką terapeutów i uczęszcza na terapię poznawczo-behawioralną. Sportowcy muszą uważać nawet na podstawowe leki na przeziębienie, czy suplementy diety. Istnieją jednak przypadki, w których stan zdrowia czy określona choroba wymagają użycia leku, który zawiera substancję zakazaną. Wobec braku alternatywnych leków darter może skorzystać z formularza TUE (Therapeutic Use Exceptions), w którym zawiera rekomendację od lekarza. Formularz musi zawierać przedłożone dowody medyczne, które potwierdzają diagnozę, dostarczają informacji na temat planu leczenia i zawierają kliniczne uzasadnienie dla stosowania zabronionego leku w stosunku do wszelkich dozwolonych alternatyw. Wtedy darter może z niego korzystać, nie obawiając się konsekwencji ze strony DRA i nie drżąc o losy swojej kariery.

Temat dopingu wraca co jakiś czas w związku z głośniejszymi sprawami zawieszeń. Niewątpliwie wprowadzenie procedury testowania pod kątem substancji zabronionych jest krokiem milowym, który podnosi rangę i status darta. Tak, jak w każdym sporcie – liczy się rywalizacja fair play, wyrównanie szans i zredukowanie czynników czysto pozasportowych do minimum. Spożywanie alkoholu można też traktować jako zaprzeczenie rywalizacji fair play – jako formę dopingu. W małych ilościach zmniejsza przecież niepokój i nerwowość. Czym różni się zatem od palenia marihuany, powodującej podobne działanie?

Autorka - Paulina Budzis Witrynę wspiera sklep DartTown.pl - specjalistyczny sklep darterski działający i wspierający darta od 2010 roku.